بِسم الله الرحمن الرحيم

الحمدلله وحده والصلوة والسلام علي من لانبي بعده:
شـورای سرتاسـری علمای افغانستان به سلسله جلسات نوبتی خود از تاریخ بیست ونهم عـقرب الی تاریخ دوم قوس سال ۱۳۹۱ جلسـات خویش را دایر و به اتفـاق آرا مصوبه ذیل را صادر نمود:
۱- شـورای سرتاسـری علمای افغانستان از تاریخ تاسیس خود بار، بار در مورد حـرام بودن حمـلات انتحاری و کشتار افراد بیگناه مصوبه ها و اعلامیه ها صادر کرده است و صدای خود را به مردم مسلمان خود و جهانیان رسانیده است، طوریکه در نهم ذوالحجه سال ۱۴۳۳ هـ ق در روز مبارک عرفه در مسجد نمیره در حـضور میلیون ها حج کننده شیخ عبدالعزیز بن عبدالله آل شیخ، مفتی بزرگ عربستان سعودی در خطبه عرفه حملات انتحـاری را حـرام دانست، اینک یکبار دیگـر در مورد حـرمت این حمـلات در روشنـی تصـریحـات قـرآنی و احادیث مستند و متفق علیها نبوی مصوبه ذیل را صادر می نمايد.

طوریکه نفس انسانی ملکیت خود انسان نمی باشد، و نمیتواند در آن هر گونه تصرف ناروا نماید، بلکه این یک امانت بزرگ الهی است گناه کشتن نفس خود از کشتن دیگران بیشتر و عمل حرام است.
زیرا انتحار کننده هم خود را می کشد و هم به واسطه کشتن خود انسانهای دیگر را از بین می برد که به حرمت این عمل ناروا این آیت مبارک با صراحت دلالت میکند.

{وَلَا تَقْتُلُوا أَنفُسَكُمْ إِنَّ اللَّهَ كَانَ بِكُمْ رَحِيمًا} {وَمَن يَفْعَلْ ذَٰلِكَ عُدْوَانًا وَظُلْمًا فَسَوْفَ نُصْلِيهِ نَارًا وَكَانَ ذَٰلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرًا} ﴿النساء: ۲۹-٣٠﴾
ترجـمه: و خـودرا نکشید بی شـک خداونـد به شـما مهـربان است و کسی کـه برای تجـاوز و ظلـم این کـار
" خود کشی " را انجام دهد، ما او را بسیار زود به آتش دوزخ می اندازیم و این کار برای خداوند بسیار آسان است.

امام فخر الدین رازی در تفسیر{ولاتقتلو انفسکم} نوشته است کـه این هم از کشتن خود منـع است و هم از کشتن ناحق دیگران (تفسیر کبیر) علاوه بر این امام بغوی در معالم التنزیل، حافظ ابن کثیر در تفسیر القرآن العظیم و ثعالبی در الجواهر الحسان فی تفسیر القرآن در تفسیر آیت فوق سوره النساء در مورد حرام بودن خود کشی، احادیث زیاد نبوی را هم ذکر کرده است. که از آن به وضاحت معلوم می گردد در نزد امامان تفسیر هم همین آیت مبارک بر ممانعت و حرمت خودکشی دلیل روشن است.

در احادیث مبارک نبوی هم خود کشی عمل ناروا و حرام خوانده شده است:
رسول اکرم صلی الله علیه و سلم فرموده است:
{فَإِنَّ لِجَسَدِکَ عَلَیٌکَ حَقاً وَ إِنّ لِعَيٌنِکَ عَلَيٌکَ حَقًّا} (بخاری، کتاب الصوم)
ترجـمه: بدن تو بالایت حق دارد و چشمان تو نیز بالایت حـق دارد. ( بخـاري، كتـاب الصـوم )
این حکـم نبـوي به صراحت حفـاظت بدن و تمـام اعضـا و ادا کـردن حقـوق آنرا نشـان میدهـد.
پس چطور شده می تواند که به وی اجازه بدهد، با خودکشی و حملات بمی در کنار خود زنده گی پر بهای مردم دیگر را از بین ببرد. نبی اکرم صلی الله علیه و سلم مرتکب عمل حرام خودکشی را مستحق عذاب دردناک دوزخ خوانده و می فرمایند:

{عَن اَبي هُرَيْرَةَ رضي الله عنه عَنِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: مَنْ تَرَدَّى مِنْ جَبَلٍ فَقَتَلَ نَفْسَهُ فَهُوَ في نَارِ جَهَنَّمَ يَتَرَدَّى فِيهِ خَالِدًا مُخَلَّدًا فِيها أَبَدًا، وَمَنْ تَحَسَّى سُمًّا فَقَتَلَ نَفْسَهُ فَسُمُّهُ في يَدِهِ يَتَحَسَّاهُ في نَارِ جَهَنَّمَ خَالِدًا مُخَلَّدًا فيها أَبَدًا، وَمَنْ قَتَلَ نَفْسَهُ بِحَديدَةٍ فَحَدِيدَتُهُ في يَدِهِ يَجَأُ بِها في بَطْنِهِ في نَارِ جَهَنَّمَ خَالِدًا مُخَلَّدًا فِيها أَبَدًا} (بخاری کتاب الطب)
ترجمه : از حضرت ابوهریره رضی الله عنه روایت است که پیامبر (ص) فرموده است: کسیکه خود را با پرتاب نمودن از کوه می کشد پس وی به دوزخ میرود و براي همیش در آنجا به بالا می رود و دو باره می افتد و این کـار را برای همیش پی هم انجـام می دهد و کـسي که با خـوردن زهر خـود را می کشـد و او نیــز در دوزخ با خـوردن زهر طـور پی هم خـود را می کشـد و برای همیش در آن جـا باقی خـواهد ماند و کسیکه خـود را با سلاح آهنی بکشد همان سلاح به دست اش خواهد بود و در آتش دوزخ طور پی هم آنرا به شکم خود می زند و خود رامی کشد و برای همیش در آنجا باقی خواهد ماند. )بخاری کتاب الطب)

{عَنٌ ثَابِتِ بٌنِ ضَّحَّاکِ رضی الله عنه عن النبی صلی الله عليه وسلم قال: وَ مَنْ قَتَلَ نَفْسَهُ بِشَئ عُذِّبَ بِهِ فِیْ نَارِ جَهَنّمَ} (مسند احمد بن حنبل)
ترجمه : از حضرت ثابت بن ضحاک رضی الله عنه روایت است که نبی کریم صلی الله علیه و سلم فرموده اند : کسیکه با کدام چیزی خود را بکشد در آتش دوزخ بواسطه همان چیز عذاب داده می شود (مسند احمد بن حنبل)

تقبیح مشوقین به عمل خود کشی:
در احادیث مبارک فوق حرام بودن خود کشی به طور عموم خاطر نشان شده است اینجا ياد آوری برخی از احادیث به طور خصوصی لازمی پنداشته می شود که در مورد اطاعت غیر شرعی مشوقین این عمل منع به عمل امده است.
{عَنٌ عَلِیٍّ رضی الله عنه أَنَّ النَّبِیَّ صلی الله عليه وسلم بَعَثَ جَيٌشاً وَ َأمَّرَ عَلَيٌهِمٌ رَجُلاً، فَأَوٌقَدَ نَارًا، وَ قَالَ: اُدخُلُوهَا. فَأَرَادُوا أَنٌ يَدٌخُلُوهَا، وَ قَالَ آخَرُونَ: إِنَّمَا فَرَرٌنَا مِنٌهَا فَذَکَرُوا لِنبَّیِّ صلی الله عليه وسلم، فَقَالَ لِلَّذِينَ أَرَادُوا أَنٌ يَدٌخُلُوهَا: لَوٌدَخَلُوهَا لمَ ُيَزَالُوا فِيهَا إِلَی يَوٌمِ اَلٌِقيَامَةِ وَقَالَ لٌِلآخَرِينَ: َلاطَاعَةَ فِی مَعٌِصيَةٍ، إِنَّمَا الطَّاعَةُ فِی المٌعَرٌوُفِ} (بخاری، کتاب الأحکام)
ترجمه : از حضرت علی رضی الله عنه روایت است که نبی کریم صلی الله علیه و سلم یک گروپ عسکری را فرستاد و یک تن را بالای شان امیر تعیین کرد و او آتش افروخت و به زیر دستانش گفت، به آن داخل شوند، بعضی آنان اراده داخل شدن را کردند، مگر بعضی دیگر آنان گفتند: ما خود با پذیرفتن اسلام از همین آتش فرار کرده ایم. زمانیکه از این حادثه به نبی کریم صلی الله و سلم یاد آوری گردید، در مورد کسانیکه اراده داخل شدن به آتش را کرده بودند، فرمود اگر آنان به آن آتش داخل می شدند، پس هیچگاهی تا قیامت از آن بیرون شده نمیتوانستند باز پیامبر صلی الله و سلم به گروه دیگر آنان گفت: در مورد اعمال گناه، امر هیچکس قابل اطاعت نیست اطاعت تنها در کارهای خوب است .( بخاری، کتاب الاحکام )
از حضرت جندب ابن عبدالله رضی الله عنه در یک حدیث متفق علیه روایت است که نبی کریم صلی الله علیه وسلم فرموده است.

{کَانَ فِيٌمَنٌ کَانَ قَبٌلَکُمٌ رَجُلٌ بِهِ جُرحُُ، فَجَزِعَ فَأَخَذَ سِکّيناً فَحَزَّ بِهَا يَدَهُ فَمَا رَقَأَ الدَّمُ حَتَّی مَاتَ. قَالَ اللهُ تَعَالَی: بَادَرَنِی عَبٌدِی بِنَفٌسِهِ حَرَّمٌتُ عَلَيٌهِ الٌجَنَّةَ} (بخاری، کتاب الأنبياء)
ترجمه : از جمله مردم قبل از شما یک نفر زخمی گردید، او از درد نا قرار شد چاقو را برداشت و دست زخمی خود را قطع کرد، که در نتیجه ضایع کردن خون زیاد، وفات یافت، خداوند متعال فرمود: بنده من قبل از حكم من با وار خطایی خودش فیصله کرد به همین خاطر من جنت را بر وي حرام کردم (بخاری، کتاب الانبیاء)

حضرت حسن بصری رحمه الله از حضرت جندب رضی الله عنه روایت کرده است که نبی کریم صلی الله علیه و سلم فرموده است.
{إنَّ رَجُلٌا مِمَّنٌ کَانَ قَبٌلَکُمٌ، خَرَجَتٌ بِهِ قُرٌحَةٌ، فَلَمَّا آذَتهُ انٌتَزَعَ سَهٌماً مِنٌ کِنَانَتِهِ، فَنَکَأَهَا، فَلَمٌ يَرٌقَأٌ الدَّمُ حَتَّی مَاتَ. قَالَ رَبُّکُمٌ : قَدٌ حَرَّمٌتُ عَلَيٌهِ الٌجَنَّةَ} (مسلم، کتاب الإیمان، باب غلظ تحریم قتل الإنسان نفسه)
ترجمه: در بدن یک تن از امت های پیشین یک دانه بر آمد وقتیکه درد زیاد را محسوس کرد تیر را از تیردان خود برداشت و آن دانه را پاره کرد که در نتیجه خونریزی از آن وفات یافت پس پروردگار شما فرمود: من بالای وی جنت را حرام کرده ام " مسلم کتاب الایمان، باب غلظ تحریم قتل الانسان نفسه"

در جهاد هم خودکشی کننده مستحق دوزخ است:
یک حدیث مبارک متفق علیه است، حضرت سهل بن سعد رضی الله عنه روایت کرده است.
{إِلْتَقَی النَّبِیُّ صلی الله عليه وسلم وَالٌمُشٌرِکُونَ فِی بَعٌضِ مَغَازِيهِ، فَاقٌتَتَلُوا، فَمَالَ کُلُّ قَوٌمٍ إِلَی عَسٌکَرِهِمٌ وَ فِی الٌمُسٌلِمِينَ رَجُلٌ لَا يَدَعُ مِنَ الٌمُشٌرِکِينَ شَاذَّة ًوَلاَ فَاذَّة ًإِلاَّ اتَّبَعَهَا، فَضَرَبَهَا بِسَيٌفِهِ، فَقِيلَ: يَارَسُولَ اللهِ، مَا أَجٌزَأَ أَحَدَّ، مَا أَجٌزَأَ فُلاَنُ. فَقَالَ صلی الله عليه وسلم: إِنَّهُ مِنَ أَهٌلِ النَّارِ. فَقَالوُا: أَیُّنَا مِنٌ أَهٌلِ الٌجَنَّةِ إِنٌ کَانَ هَذَا مِنٌ أَهلِ الَّنارِ. فَقَالَ رَجُل مِنَ الٌقَوٌمِ: َلأَتَّبِعَنَّهُ، فَإذَا أَسٌرَعَ، وَأَبٌطَأ، کُنٌتُ مَعَهُ حَتَّی جُرِحَ، فَاسٌتَعٌجَلَ الٌمَوٌتَ، فَوَضَعَ نِصَابَ سَيٌِفِه بِاٌلأَرٌضِ وَ ذُبَابَهُ بَيٌنَ ثَدٌ يَيهِ، ثُمَ تَحَامَلَ عَلٌيهِ، فَقَتَلَ نَفٌسَهُ، فَجَاءَ الرَّجُلُ إِلَی النبَّیَّ صلی الله عليه وسلم فَقَالَ: أَشٌهَدُ أَنّکَ رَسُولُ اللهِ صلی الله عليه وسلم، فَقَالَ: وَ مَاذَاکَ فَأَخٌبَرَهُ. فَقَالَ: إِنَ أَلرَّجُلَ لَيَعٌمَلُ بِعَمَلِ أَهٌلِ ا لٌجَنَّةِ فِيمَا يَبٌدُو لِلنَّاسِ، وَ إِنَهُ لَمِنٌ أَهٌلِ النَّارِ وِ يِعٌمَلُ بِعَمَلِ أَهٌلِ النَّارِ فِيمَا يَبٌدُو لِلنَّاسِ وَ هُوَ مِنٌ أَهلِ الٌجَنَّةِ}. (بخاری، کتاب المغازی)
ترجمه: دریک غزوه " غزوه خیبر " زمانیکه نبی کریم صلی الله علیه و سلم و مشرکان با همدیگر مقابل شدند، میان طرفین جنگ شدید صورت گرفت، و در هنگام شام هر گروه به طرف لشکر خود روان شدند و در میان مسلمانان یک کسی هم بود که اگر تنها و یا با گروه مشرک به دست وی می افتاد، او را تعقیب میکرد و به وسیله شمشمیر خود او را از بین می برد.
مردم عرض نمودند که یا رسول الله صلی الله علیه وسلم امروز که فلانی فعالیت زیاد کرد، کسی دیگر نکرده است.
نبی کریم صلی الله علیه و سلم فرمود، آن دوزخی است اصحاب عرض کردند که اگر او دوزخی است پس در میان ما کی جنتی خواهد بود؟ از میان مسلمانان یک نفر گفت ، من به غرض بررسی اوضاع با آن رفیق می باشم اگر به عجله می رود یا آهسته تا زمانیکه آن مرد زخم برداشت، باز به کشتن اش عجله کرد، یعنی قبضه شمشیر خود را در زمین گذاشت و نوک آنرا به سینه خود برابر نموده خود را بالایش پرتاب کرد و به این ترتیب خود را کشت. آن شخص مراقب در حضور نبی کریم صلی الله علیه و سلم عرض کرد من شاهدی میدهم که تو به راستی رسول خدا هستی نبی کریم صلی الله وسلم سوال کرد چه روی داده است؟
وی تمام قصه را بیان کرد، پیامبر صلی الله وسلم فرمود یقیناً یک نفر به مانند جنتی ها اعمال پی هم را انجام میدهد در حالیکه مردم می بینند مگر در حقیقت آن دوزخی میباشد و در پیشروی مردم یک نفر اعمال دوزخی ها را انجام میدهد مگر در حقیقت وی جنتی میباشد.(بخاری کتاب المغازی)

{عَنٌ اَبِی هُرَيٌرَةَ رضی الله تعالی عنه قَالَ: شَهدٌنَا مَعَ رَسُول اللهِ صلی الله عليه وسلم حُنَيٌناً، فَقَالَ لِرَجُلٍ مِمَّنٌ يُدٌعَی بِاٌلِإسٌلَامِ: هَذَا مِنٌ أَهٌلِ النَّارِ. فَلَمَّا حَضَرٌنَا الٌقِتَالَ، قَاتَلَ الَّرجُلُ قِتَالاً شَدِيدًا، فَأَصَابَتٌهُ جِرَاحَة. فَقِيلَ: يَا رَسُول اللهِ! أَلرَّجُلُ الَّذِی قُلٌتَ لَهُ آنِفاً إِنَهُ مِنٌ أَهٌلِ النَّارِ، فَإِنَّهُ قَاتَلَ الٌيَومَ قِتَالاً شَدِيدًا، وَ قَدٌ مَاتَ. فَقَالَ النبَِّیُ صل الله عليه وسلم إِلَی النَّارِ. فَکَادَ بَعٌضُ الٌمُسٌلِمينَ أَنٌ يَرٌتَابَ فبَيَنٌمَاهُمٌ عَلیَ ذَلِکَ إِذٌ قِيلَ إَنَّهُ لَمٌ يَمُتٌ وَلَکِنَّ بِهِ جِرَاحٌ شَدِيدٌ فَلمَّا کَانَ مِنَ اللَّيلِ لَمٌ يَصٌبِرُ عَلَی الٌجِرَاح، فَقَتَلَ نَفٌسَهُ، فَأخٌبِرَ النبَّیُّ صلی الله عليه وسلم بذلک، فَقَالَ: الله ُ اَکٌبَرُ، أشٌهَدُ أنَّی عَبٌدُاللهِ وَرَسُولُهُ، ثُمَّ أَمَرَ بِلَالاً، فَنَادَی فِی النَّاسِ أنَّهُ لَايَدٌخُلُ الٌجَنَةَ إِلاَّ نَفٌس مُسٌلَمَة وَ أَنَّ اللهَ يُؤيَّدُ هَذَا الدَّينَ بِالرَّجُلِ الٌفَاجِرِ}. (مسلم، باب غلظ تحريم قتل الإنسان نفسه)
ترجمه: حضرت ابوهریره رضی الله عنه می گوید: ما در غزوه حنین با رسول الله صلی الله علیه و سلم یکجا بودیم در میان ما یک نفر چنین بود که در جمله مسلمانان حساب میشد، رسول الله صلی الله علیه و سلم در مورد وی فرمود این دو زخی است.
زمانیکه جنگ آغاز شد، آن مرد با بسیار شجاعت جنگید و زخمی گردید، یک نفر به رسول الله صلی الله علیه و سلم عرض کرد یا رسول الله در مورد کسیکه فرموده بودی که وی دو زخی است، امروز به بسیار شجاعت جنگید و در نتیجه حالا وفات کرده است. نبی کریم صلی الله علیه و سلم فرمود، او به دوزخ رفت. بعضی اصحاب نزدیک بود به شک و شبهه به افتند درینجا یک فرد آمد، عرض کرد یا رسول الله آن مرد هنوز فوت نکرده بود، مگر بسیار زخم برداشته بود تحمل زخم های زیاد را نتوانست و در آخر شب خود را کشت رسول الله صلی الله وسلم با شنیدن این خبر فرمود: الله اکبر من شاهدی میدهم که من بنده خدا و رسول او هستم. بعد حضرت بلال رضی الله عنه را خواست و برایش گفت که در ميان مردم اعلان کند که به جنت تنها مسلمانان می روند و خداوند متعال این دین را به وسیله فاسقان هم تقویه میکند. (مسلم، باب غلظ تحریم قتل الانسان نفسه)

پیغمبر صلی الله علیه و سلم نماز جنازه خود کش را نه خوانده است:
{عَنٌ جَابِرِ ابنِ سَمُرَةَ رضی الله عنه قَالَ: أُتِیَ النَّبِیُّ صلی الله عليه وسلم بِرَجُلِ قَتَلَ نَفٌسَهُ بِمَشَاقِصَ، فَلَمٌ يُصَلَّ عَلَيٌهِ}. (مسلم، کتاب الجنائز باب ترک الصلوة علی القاتل نفسه)
ترجمه: از حضرت جابر ابن سمرة رضی الله عنه روایت است که در برابر نبی کریم صلی الله علیه و سلم جنازه کسی آورده شد که خودش را به وسیله نیزه کشته بود، نبی کریم صلی الله علیه و سلم نماز جنازه وی را ادا نکرد. (مسلم کتاب الجنائزباب ترک الصلوة علی القاتل نفسه)

این بود دلایلی درمورد حرام بودن عمل خودکشی در پرتو آیت قرآنی و احادیث نبوی البته فقهای اسلامی هم به اتفاق، عمل خودکشی را حرام گفته اند که درین جا به ذکر اقوال آنان نیاز نیست.

۲- شورای سرتاسری علمای افغانستان سفرهیئت بلند پایه شورای عالی صلح را به جمهوري اسلامي پاكستان مثبت ارزیابی و اعلامیه مشترک مقامات پاکستان و شورای عالی صلح را یک دست آورد خوبی میداند، خصوصاً ماده هفت اعلامیه نامبرده که در آن در مورد برگزاری کنفرانس علمای دینی افغانستان، پاکستان وسایر کشور های اسلامی یاد آوري گرديده است را یک قدم خوب و مناسب می داند و از مقامات مربوط با قاطعیت می خواهد که در مورد تدویر این کنفرانس اقدام عملی نمایند تا باشد به مشکلات جاری این ملت مظلوم در روشنایی احکام شریعت اسلامی نقطه پایان گذاشته شود.

۳- شورا حملات وحشیانه رژیم اشغالگر صهیونیستی بالای مسلمانان مظلوم و بی گناه فلسطینی را به شدت تقبیح میکند و از امت اسلامی می خواهد تا برادران مسلمان فلسطینی خود را در این مصیبت تنها نگذاشته و در برابر متجاوزین یهود عکس العمل جدی نشان بدهند.

والسلام
شورای سرتاسری علمای افغانستان

افغان پیپر - تهیه شده توسط: غلامرضا فهیمی