مجلهء حقیقت «تاسیس1384ش» دورهءجدید.
از اینکه مجلهءحقیقت را انتخاب کردید خوشحالیم.
مارا از آثار و نظرات سازندهء خود بهره مند کنید.
majallehaqiqat.loxblog.com
خبرنامه
براي اطلاع از آپيدت شدن وبلاگ در خبرنامه وبلاگ عضو شويد تا جديدترين مطالب به ايميل شما ارسال شود
(مرورى بر قرائت و نوشته هاى شهيد صدر درباره دين وزندگى)
درآمدسخن
در این نوشتار میکوشیم باتکیه به برخی ازنظریات وسخنان بدیع شهید صدر، نسبت به رابطه اسلام وزندگى؛ به نقد رویکرد يك بعدى وناقصى که نسبت به چيستى دين، ارائه شده است به پردازیم ولی پیش از آن لازم به نظر میرسد که به تعریف ماهيت واقعى وفصل مميز وذاتى دین، كه در آن نظريات متعدد و متنوعى براساس انتظارات و برداشتهاى گوناگون، ارائه شده است اشاره نماییمگرچه آشکاراست كه ارائه يك تعريف جامع ومانع از "اديان" -البته غير از "اسلام" به جهت پيچيدگىهای که در تعاریف ماهوی و جود دارد بدون مشكل نخواهدبود.
دين، به عنوان يك أمر واقعى و راه طى شده فطرى برای انسان و با نقش وتأثير گذار در زندگى فردى، اجتماعى وسياسى وی، وبه عنوان جزئى از آفرينش ويژه آدمى، که موجود پرستشگر و نيايشگر و عاشق كمال مطلق و حيات معقول و د اراى حس زيبا جويى، علم دوستى، وجدان اخلاقى و عدالت خواهى؛ شناخته میشود؛ واقعیت دارد. نه يك أمرانشايى واعتباری، آموزه های دینی(دین مبین اسلام) داراى گزارههاى واقعى، يقينی ومنطقی است وحتی امور انشائى دين نيز به گزارههاى قطعى تصديقى، گره خورده است؛ با اشاره به موارد زیر یقینی بودن آن روشن میگردد: وقتى که به كسى مىگويم عاقل باش! خود به منزله اين است كه بگويم: عقل و ياعاقل بودن، خوب است.[1]
از اين جهت، شريعت اسلام، شريعت گويا وگواهاست، نه صامت و ساكن در ذات و هدف خويش. و در روش و تعامل بيرونى و زمانى خودنيز پويا، ونسبى. بلكه اخلاق نيز در اين نگاه، يك أمر تكوينى است نه پندارى، قراردادى و اعتبارى. برخلاف پوزيتويسم، فلسفه تحليل زبانى، كه مدعى است، اخلاق اعتبارى است و صرفا جنبه انشائى دارد.[2]
درکنار معنادارى گزارههاى دينى،پويايى دین است برخلاف آنچه که سكولارهاى عربى، چونان على عبد الرزاق در كتاب خود "الاسلام واصول الحكم" مىنويسد:"اسلام يك پيام ورسالت الهى است نه دستور حكومتى. واسلام دين است نه دولت. چون اسلام يك شريعت روحانى و معنوى خالص است كه كارى به حكومت و امور اجرايى دنيوى ندارد"[3]
يادآورى ميشود كه علىعبد الرزاق تحصيل كرده دانشگاههاى انگليس و شاگرد شرق شناس معروف" بلينو" مي باشد. واين تلقينات شايد از آن استاد! باشد. نكته جالب توجه اين است كه على عبد الرزاق وبسيارى ديگر از سكولارها خوشبختانه در چند دهه اخير، از گرايشهاى سكولاريستى وكلا غير دينى برگشته وبه حقانيت اسلام ونقش تربيتگر دين و. اعتراف نمودهاند، گزارشى كه از نويسنده »الصراع بين التيارين الدينى والعلمانى فى الفكر العربىالمعاصر، أحمد كامل ظاهر( وجود دارد به اين مسئله تصريح مىكند. در اين گزارش آمده است كه:" طه حسين، حسنين هيكل، منصور فهمى، اسماعيل مظهر و على عبد الرزاق كه روزگارى از مدافعان سكولاريسم بودهاند، امروز برگشته اند". [4] همچنين برگشت امثال منير شفيق كهروزى از تئورى پردازان ماركسيم لينينيسم- تز مائو بود.امروز به نوشتن كتاب "الاسلام والتحديات المعاصرة" اقدام مىكند و يا دكتر نصر كه در كتاب جديدش "قلب اسلام" عليه رياكارى غرب بحث و نظريهپردازى ميكند، وهمچنين متفكر برجسته معاصر، مرحوم روژه گارودى، كه با مطالعه آثار شهيد صدر،مسلمان مى شود.
بررسی نقد سكولارهاى عربى وغربى که شهيد صدر ، در برخى آثار خويش به آن پراخته واشاره به نوشته چند تن ازاندیشمندان دیني در این باره چیزی است که ما به اختصار در این بحث آن را مرور کرده ايم.
[1]-السید محمد باقر الصدر،نگا: مقدمه الفتاوى الواضحة و السنن التاريخية مجلد 13ص 108وبعد
[2] -مير شمس الدين اديب سلطانى ،رساله وين،ص 110وبعد، تهران ،مركز ايرانى مطالعه فرهنگها، {P 1359
3-الاسلام و اصول الحكم على عبد الرزاق.دراسة ووثائق :محمد عمارة.بيروت :الموئسسةالعربية للدراسات والنشر،1972ص 7،اين موضعگيرى که مخالفت علماى ازهر رابوجودآورد سبب شد وی را در يك اجماع 24نفره از جرگه علماى اسلام،اخراج نمودند. ر.ک. قضايا اسلاميةمعاصرة 4/1
[4] -الاسلام واصول الحکم. نگا:نقد ونظر سال 2ش:" 2حسن اسلامى
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
